O dwóch ścieżkach, które prowadzą do lepszego rozumienia siebie
Słowa takie jak „terapia”, „psychoterapia”, „rozmowa z psychologiem” czy „wsparcie” często używamy zamiennie. W codziennym języku wszystkie brzmią podobnie — mają przynieść ulgę, uporządkować chaos, pomóc „coś zrozumieć”.
W rzeczywistości jednak psychoedukacja i psychoterapia to dwa różne, choć uzupełniające się podejścia. Oba wspierają rozwój, samoświadomość i dobrostan, ale różnią się zakresem, głębokością i celem pracy.
Czym jest psychoedukacja?
Psychoedukacja to nauka o sobie w praktycznym wydaniu.
Nie chodzi w niej o „terapię” w klasycznym sensie, lecz o zdobywanie wiedzy i narzędzi, które pomagają lepiej rozumieć, dlaczego reagujemy tak, jak reagujemy — i co możemy z tym zrobić.
Podczas zajęć psychoedukacyjnych uczymy się m.in.:
- jak funkcjonuje nasz umysł i emocje,
- jak działają mechanizmy stresu, motywacji i relacji,
- czym są cechy neuroróżnorodności (np. ADHD, ASD, AuDHD) i jak wpływają na codzienne doświadczenia.
To często pierwszy krok do zmiany – moment, w którym zaczynamy widzieć swoje wzorce, nazywać trudności i dostrzegać, że nie jesteśmy w nich sami.
Psychoedukacja pomaga też budować język – słowa, którymi możemy opisać to, co dotąd było tylko poczuciem „że coś jest nie tak”.
Czym jest psychoterapia?
Psychoterapia to proces głębszej pracy ze sobą.
Sięga dalej niż wiedza – prowadzi w stronę zrozumienia, dlaczego pewne rzeczy nas bolą, dlaczego reagujemy z lękiem lub złością, i jakie doświadczenia stoją za naszymi schematami działania.
W psychoterapii pracujemy nad:
- przyczynami trudności emocjonalnych, relacyjnych lub życiowych,
- wewnętrznymi konfliktami, które nas blokują,
- zmianą sposobu myślenia, odczuwania i działania.
W nurcie Transkulturowej Psychoterapii Pozytywnej, w którym pracujemy, terapia nie skupia się wyłącznie na problemach. Pomaga odkrywać zasoby, które pozwalają wracać do równowagi.
To proces, który wspiera samoleczenie – czyli rozwijanie zdolności dbania o siebie i swoje granice.
Najważniejsze różnice w skrócie
| Psychoedukacja | Psychoterapia |
|---|---|
| Skupia się na wiedzy i praktyce. | Skupia się na emocjach i relacjach. |
| Pomaga zrozumieć, jak działasz. | Pomaga zrozumieć, dlaczego działasz w określony sposób. |
| Praca nad objawami i codziennym funkcjonowaniem. | Praca nad przyczynami trudności. |
| Często krótkoterminowa. | Proces długoterminowy, oparty na relacji terapeutycznej. |
| Narzędzia: strategie radzenia sobie, modele psychoedukacyjne. | Narzędzia: model równowagi, analiza różnicowa, analiza konfliktów, praca z emocjami, wzmacnianie zasobów. |
| Może być prowadzona przez psychologa, pedagoga, edukatora, specjalistę ds. zdrowia psychicznego. | Prowadzona przez wykwalifikowanego psychoterapeutę. |
Co wybrać?
Nie zawsze musisz wiedzieć od razu.
Jeśli chcesz lepiej rozumieć siebie, poznać sposoby radzenia sobie ze stresem, emocjami czy relacjami – zacznij od psychoedukacji.
To dobra przestrzeń, by „złapać oddech”, nazwać doświadczenia i nauczyć się nowych strategii.
Jeśli jednak czujesz, że pod Twoimi trudnościami kryje się coś głębszego – powtarzające się wzorce, zranienia z przeszłości, lęk czy poczucie winy – psychoterapia będzie właściwym krokiem.
To przestrzeń, w której można stopniowo rozplątywać emocje i uczyć się budować życie bardziej w zgodzie ze sobą.
W rzeczywistości obie formy pięknie się uzupełniają.
Psychoedukacja daje język i narzędzia.
Psychoterapia pozwala je osadzić w emocjach i w ciele.
Przykład z życia
Osoba z cechami ADHD, która czuje chaos i ma trudności z organizacją dnia, może skorzystać z psychoedukacji, by nauczyć się konkretnych technik planowania i zarządzania energią.
Ale jeśli ten chaos łączy się z silnym lękiem przed oceną, niskim poczuciem wartości lub doświadczeniem, że „ciągle zawodzi innych” – wtedy pomocna będzie psychoterapia.
Bo wtedy nie chodzi już o kalendarz i plan, tylko o ranę, która potrzebuje zrozumienia i troski.
Podejście w Transkulturowej Psychoterapii Pozytywnej
W nurcie PPT łączymy wiedzę, refleksję i emocje.
Psychoedukacja jest tu ważną częścią procesu, ale nie zawsze wystarcza i nie zastępuje pracy nad tym, co głębsze.
Dzięki temu uczymy się balansować między potrzebami, wartościami i zasobami – w sposób zgodny z naszym stylem życia, kulturą i etapem rozwoju.
Podsumowanie
Nie ma jednej właściwej drogi.
Są różne momenty w życiu – takie, w których potrzebujemy wiedzy i konkretnych narzędzi oraz takie, w których potrzebujemy bliskości, zrozumienia i bezpiecznej przestrzeni na emocje.
Psychoedukacja i psychoterapia różnią się zakresem, ale obie prowadzą do tego samego celu – do życia bardziej w zgodzie ze sobą.
Nie wiesz, od czego zacząć?
Umów się na konsultację wstępną – wspólnie wybierzemy formę wsparcia, która w tym momencie będzie dla Ciebie najbardziej pomocna. 🌿
